Зборови

Од некој далечен прозорец се слуша Жак Брел. Музиката, поделена на безброј мали честици, полека се придвижува низ лепливиот неподвижен воздух на врелата летна ноќ. Се распрснува лебди се превртува: звуците на пијаното одат кон исток, гласот веројатно кон запад, тажното вибрирачко р си игра малку на средината, застанува и ги чека другите да го стигнат. Меко бавно мрзливо е движењето, како бавен танц на мраз. Така доспева и до нејзиниот стан, оваа музика со чуден призвук, полека поминува низ ширум отворениот прозорец. Помешана со мирисот на асфалт што испарува, сува трева и некој неодреден мирис на нешто старо, како оној од зградата на баба, помисли Лина. Не, не осети носталгија.

Погледот, за кратко оттргнат од книгата што ја читаше - како да сакаше да го види танцот музиката - повторно се врати на линиите зборови. Ѝ влеваа некоја чудна сигурност, тие црни низи. Како враќање дома или како отворање на прозорец со поглед на разбранувано море, сеедно. Удобно навалена во фотелјата, со чаша ладно пиво на масичката до неа, Лина, првпат по долго време, се почувствува на сигурно. Не, не осети мир.

...Moi je t'offrirai

Des perles de pluie

Venues de pays

Ou il ne pleut pas...

Го почувствува првото движење на воздухот од прозорецот: благо, речиси непостоечко, ветре влезе заедно со песната која уште траеше. И ѝ ги побрка редовите.

- Не си јасен! - му рече Лина.

- Кога не се случува нешто, тоа е исто јасно како и кога се случува - ѝ одговори тој. Спремно, некако, студено, дури. Сурово.

- Ова е првиот јасен муабет што го правиме

- Ова е првиот непотребен муабет што го правиме

„...женската фигура го остава тажниот инструмент на земјата и погледнува кон малечкиот облак кој поминува преку Месечината...“

- Некои нешта е битно да се кажат. Мора да се има, макар најмала, дефинираност на однсите - продолжи Лина со својот јасен, речиси деловен, израз.

- Нештата беа јасни и без да се дефинирани или кажани - продолжи тој со навидум истиот тон, ги бираше тешко зборовите и оставаше тишини.

 „...На сè сакаш да му погледнеш в лице, но некоја сила те тера да го вртиш погледот, да не можеш да видиш што навистина се случува“

Отсечоците од нивниот последен разговор се сплетоа со зборовите од книгата. Ѝ се исцрта неговиот лик, додека зборовите од разговорот по којзнае кој пат ѝ се превртуваа во глава. Зад студеноста која ѝ изгледаше така сурова, ја виде, скриена, неговата тага. Не, не осети болка... хм... не осети само болка.

...Je t'inventerai

Des mots insensés

Que tu comprendras...

Тука звуците остро се прекинаа. Воздухот стана бистар, црн и пропустлив. Пропаднаа во него сите делови на музиката и мирисите и сите зборови. Лина се осети... празна.  

(Пишуван летото 2011)

Тетратчето и раѓањето на зборовите

(извадоци од тетратките со белешки: преработени, преместени и без хронолошки ред)

Чади ноќта.
Зборот се двои од темнина.
Модар јаглен му гори во утробата.
О ти што постоиш зашто не постоиш,
небото го лулаш,
земјата ја вртиш.
    „Раѓање на зборот“ – Ацо Шопов

Зборот се раѓа тешко. Реченицата се реди и создава. Од нула. Како да се создава нов свет. Тежок е преводот на мислата и идејата во зборови. Не би требало да се залажуваме дека не е. И ова не важи само за уметничката литература. Тоа што денеска можеме лесно да ги запишеме и објавиме нашите мисли не значи и дека треба да ги оставиме така како што првично ќе се наредат.

На реченицата треба да се работи, да се препрочитува и менува! Ете, една таква реченица во еден веќе објавен мој текст. Таа се мачи, а јас сум измешала лица, па малку се губи во напливот со кој сум почнала да пишувам. Сфаќам, за среќа, дека тоа е само една реченица, другото во текстот е јасно, иако никогаш повторно така не би го напишала.

Некогаш пишувам махинално. Немам идеја која е незапирлива, која морам да ја оформам. Само знам дека морам да пишувам и да се надевам дека од негде ќе се појави.

***

Зошто си оди така!? Како да бега...

Не му го памтам ликот! Се исплашив утрово. Како вчера, воопшто, да не сум го погледнала в лице. Не се сеќавам ни на моето лице и израз. Како реагирав, дали се насмеав? Како сè да било во мојата глава, само осети и мисли, без да знам како ги кажувам или пак како изгледам. Како изгледа. Осетив лошење од овој страв.

Потоа, пак, (како потсетување ли?) ни надоаѓаат, како стари филмови, некои претходни слики на поранешни чувства, доживувања и болки. Многу е интересно како ги запаметуваме минатите движења и ситуации. За секого се различни. За некого се силни, за некого веќе заборавени.

***

Мирна и бистра река, личи на Рајна од онаа вечер во Базел, во Карго барот под мостот. Само е дење и е поплитка... или побистра. Многу светло сина, речиси проѕирна. Наеднаш, пред погледот, се оформуваат големи бели мазни камења. Растат и како да се приближуваат, веќе не се дел од реката. Како со погледот нагоре ја следам реката, стануваат уште поголеми, целосно се одвојуваат од неа и летнуваат еден по еден како чудни вселенски летала.